Todur Zanet - 55ci yaşın kutlu olsun

Todur Zanet duudu 1958-ci yılın Kirez ayın (iyün) 14-da Gagauziyanın Kongaz küüyünda. 1975-ta orta okulu başardı. İlk peetini “Mali” 1977-da yazdı. 1976-1981 yıllarda Kişinev Politehnik institutunda üürendi. 1986-1990 yıllarda, redaktor olarak, gagauz dilinda “Bucaan dalgasında” televiziya hem radio kolverimnerini hazırladı. 1988-1994 hem 1999-cu yıldan büünkü günadan, baş redaktor olarak, ilk gagouz gazetasını “Ana Sözü” hem “Kırlangaç” jurnalını çıkarer. 1989-cu yılda SSRB hem Moldova Jurnalist Birliklerina aza kabledildi. 1990-cı yılda SSRB hem Moldova Yazarlar Birlii azası oldu. 22.07.1990-cı yılda Todur Zanetin yazdıı Gagauz Milli Gimnasını Gagauz Halk Kongresi Gagauz Respublıkasının Gimni olarak 411 oylan kabul etti. 1992-ci yılda, Todur Zanetin yaratmaları Türk dünnesina faydalı olduunu kablederak, onu Türk Dünnesi Yazarlar Birliina kablettilar. 1993-cü yılın Ceviz ayın 25-da beeri bitin “Ana Sözü” gazetasını latin grafikasında çıkarmaa başladı. 1991-1993-cü yıllarda gaguz dilina çeşitli pyesalar çevirildi, onnarın arasında: “Bayazid” (Jan Rassin), “Kaynana iki gelinnan” (E. Gheorghita), “Cumertesi avşamnen...” (M. Baciev). “Bayazid” pyesası Moldova Devlet televideniyasının “Altın fondu” arhivinda korunmaya alındı. Todur Zanet, dramaturg olarak, iki pyesa yazdı: “Aaçlık kurbannarı” (1998-ci yılda) hem “Büülü maaza” (2004-cü yılda). Bu pyesalar “Mihail Çakır” adına gagauz milli teatrusu tarafından stenaya koyuldu. Çekedip 1989-cu yıldan sıravardi tipardan onun kiyatlarrı cıkerlar: “Zamaneersın, evim!” (1989, 1990), “Karımcalık” (1989), “Böcecik” (1991), “Akardı batıya güneş” (1993), “Gıcırdeer kafamın çarkları” (1993), “Akar yıldız” (1998). Uşaklar için yazılan “Böcecik” kiyadı Moldova üüredicilik hem bilim Bakannıı tarafından başlangıç hem küçük klaslar için üüredicilik kiyadı olarak tanıldı. Todur Zanetin peetlerinin çoyuna muzıkaya yazıldı da onnar haliz halk türküleri oldu: “Şen oyneer gagauzlar”, “Yaşar, halkım!”, “Vatan”, “Koy adımı...”, “Sän Çadır, gözal Çadır”, “Sana sevdam”, “Saurgun”, “Zamaneersın, evim!” h.b.  

BUCAAM

Ne zenginsin, Bucaam,
Evelki memleket.
Alaca şu topraan,
Kuraktan bereket.
                                                      
Bir payın  -  eşillik,
Obürüsa - çolluk.
Sansın yok hiç dirilik?
Sansın diil o soluk?
                                                       
Zordu pek Halkıma
Kaldırma kırları,
Kıtlıkta sulamaa
Ömürsüz  tenini.


Diz çöküp hep saymaa
Sırtında kaç çatlak,
Yaşlarınnan büütmää
Terekä hem başak...


KONGAZ
Taşer zengin berekettän
Senin geniş meraların.
Öter uşak seslerindän 
Uz saz gibi sokakların.

Evelden çok varmış kaz
Dolaylarında, Kongaz.
Onuştan uzak dedäm
Adını bulmuş birdän.


Şindi sän ölä büüdün,
Dünneyin bir büük küüyü
Ani var ki umudum -
Kasaba olasın büün.